ستاد اجرایی فرمان امام
برای توضیح در رابطه با حق کشف ستاد اجرایی فرمان امام ابتدا به این میپردازیم که ستاد اجرایی فرمان امام چیست؟ در واقع برای پاسخ به این سوال باید به اصل 49 قانون اساسی اشاره کنیم ولی به طور عمده میتوانیم بگوییم که این سازمان یک سازمان حکومتی و شبه دولتی در ایران است که تحت نظارت و کنترل رهبر ایران فعالیت میکند.
این سازمان در سال ۱۳۶۸ با حکم حکومتی امام خمینی ایجاد و تأسیس شد. این سازمان در حال حاضر وظیفه مدیریت اموالی که طبق اصل 49 ق. ا و قوانین دیگر در اختیار رهبری ایران قرار گرفته است را بر عهده دارد و در زمینه دو حوزه اقتصادی و امور خیریه فعالیت میکند.
طبق اصل 49 قانون اساسی: دولت وظیفه دارد ثروت های ناشی از غصب، ربا، اختلاس، رشوه، سرقت، قمار، سوء استفاده از موقوفات و مقاطعهکاری ها و معاملات دولتی، فروش زمین های موات و مباحات اصلی، ایجاد اماکن فساد و موارد غیرمشروع دیگر را گرفته و به صاحب حق برگرداند و با معلوم نبودن صاحب حق، این اموال را بیت المال بدهد. این حکم باید با رسیدگی و تحقیق و ثبوت شرعی به وسیله دولت اجرا شود.
کشف ستاد فرمان اجرایی فرمان امام در زمینه امور مربوط به این اصل قانون اساسی و مدیریت این اموال فعالیت دارد و به عنوان یک مرکز اقتصادی مهم و قدرتمند در ایران شناخته میشود.
اموال و دارایی های این ستاد شامل تعداد زیادی ملک و شرکت های متعدد فعال در حوزه املاک و مستغلات، صنعت، نفت، بانکداری، مخابرات و … میباشد. این ستاد طبق حکم حکومتی موظف است همه در آمدهای خود را در موارد مقرره شرعی، بنیاد پانزده خرداد، بنیاد شهید، بنیاد جانبازان، بنیاد مسکن، کمیته امداد، بهزیستی و اموری مانند این ها صرف کند.
در حال حاضر ریاست ستاد اجرایی فرمان امام بر عهده محمد مخبر که معاون اول رییس جمهور نیز میباشد، قرار دارد.
معرفی ملک به ستاد اجرایی فرمان امام
حال به معرفی ملک به ستاد اجرایی فرمان امام میپردازیم. با توجه به اینکه املاک و زمین های خالی بدون مالک تبدیل به محلی برای جمع شدن زباله و یا زندگی افراد معتاد یا خلافکار و یا استفاده های دیگر میشود، باید به سرعت تکلیف این نوع املاک مشخص شود که همان حق کشف ستاد اجرایی فرمان امام به حساب می آید.
در مورد این املاک رها شده ابتدا برای تعیین تکلیف ملک و پیدا کردن مالک با اعلام عمومی مانند نصب بنر در محل ملک، به مالک احتمالی اطلاع رسانی و اخطارهای لازم انجام میشود. در صورتی که برای ملک مورد نظر مالکی پیدا نشود با هماهنگی واحد های حقوقی منطقه ملک به ستاد اجرایی فرمان امام معرفی میشود و از طریق قانون ستاد اجرایی تکلیف آن مشخص میشود.
در مورد اموال و املاک افرادی که از ایران خارج شده اند نیز با توجه به اصلاحیه آیین نامه رسیدگی به پرونده های موضوع اصل 49 قانون اساسی در سال 1380 تصمیمات لازم در این موارد توسط ستاد اجرایی اتخاذ میشود.
موادی از این آیین نامه به شرایط مصادره این املاک پرداخته است. در ماده 13 آیین نامه آمده است: افرادی که قبل از پایان جنگ تحمیلی از کشور خارج شدند و اموال آن ها تحت سرپرستی قرار گرفته است و مدرک و دلیلی علیه آن ها به دست نیامده است و وکیل یا ولی قهری یا ورثه ای در ایران ندارند، اموال آن ها به نام ستاد اجرایی تملک میشود و بعد از کسر مطالبات دولت، حق سرپرستی و خمس (در صورت تعلق) مابقی آن در حساب امانی دولت نگهداری میشود تا در صورت مراجعه مالک یا وکیل و یا قائم مقام قانونی او به آن ها مسترد شود.
طبق تبصره دو این ماده اگر مالک، ورثه و یا وکیل ایشان قبل از تملک اموال به نام ستاد اجرایی به دادگاه مراجعه کنند و آمادگی خود را برای پرداخت بدهی های محکوم به اعلام کنند، دادگاه ضمن توقف تملیک اموال دستور لازم جهت اخذ بدهی های موضوع داد نامه (حداکثر ۶ ماه از تاریخ توقف) و تحویل اموال به آن ها را صادر خواهد کرد.
اما باتوجه به تبصره 3 این ماده، در مورد افرادی که از استیمان جمهوری اسلامی خارج شده اند، وکیل یا ولی قهری اعتباری ندارد.
طبق ماده 18 نیز اگر مالک بعد از پایان جنگ از کشور خارج شده باشد و دلیل و مدرکی علیه آنان بدست نیامده از شمول سرپرستی خارج میشود و در صورتی که این اموال تحت سرپرستی باشد دادگاه بدون اخذ حق سرپرستی حکم تحویل اموال به مالک یا قائم مقام قانونی او را صادر میکند.
بنابر این بعد از معرفی ملک به ستاد اجرایی فرمان امام، ستاد نیز با توجه به آیین نامه نحوه رسیدگی به پرونده های اصل 49 و اصلاحیه آن و سایر قوانین مربوطه اقدامات و مراحل لازم قانونی جهت تعیین تکلف ملک از لحاظ تملک و یا تحویل آن را انجام میدهد.
وکیل ستاد اجرایی فرمان امام
با توجه به اینکه در پرونده های مربوط به دعاوی ستاد اجرایی و حق کشف ستاد اجرایی فرمان امام، در مواردی نیاز به اثبات مالکیت یا پیگیری پرونده برای استرداد اموال و انجام سایر مسائل و مراحل قانونی وجود دارد توصیه میشود در این نوع پرونده ها حتما از وکیل ستاد اجرایی فرمان امام و متخصص دعاوی ستاد اجرایی و اصل 49 کمک گرفته شود.
وکیل ملکی متخصص در حوزه املک و دعاوی مربوط به تملک اراضی توسط ستاد فرمان اجرایی با داشتن دانش و تجربه لازم و اطلاع از قوانین و مقررات مربوطه میتواند از حقوق موکل خود دفاع کند و پرونده را تا زمان اخذ نتیجه مطلوب پیگیری کند.
به همین منظور گروه وکلای حامیان عدالت با حضور بهترین وکلای متخصص در حوزه دعاوی اصل 49 قانون اساسی دعاوی املاک و مستغلات، دعاوی مصادره اموال، پرونده های مربوط به ستاد اجرایی فرمان امام و دعاوی اثبات مالکیت و سایر دعاوی مشابه در خدمت مراجعین محترم جهت ارائه انواع خدمات حقوقی میباشد.